Zdrowe kości i zęby u dziecka

Jakie witaminy na zdrowe kości i zęby u dzieci są szczególnie ważne?

Jedną z najważniejszych witamin wpływających na stan kości jest witamina K. Bierze ona udział w tworzeniu tkanki kostnej^2,8. Za utrzymanie zdrowych kości i zębów w dużym stopniu odpowiada także witamina D. Odgrywa istotną rolę w gospodarce wapniowo-fosforanowej, a tym samym w metabolizmie kości^3,7.  

Dlatego właśnie tak ważne jest, aby podaż zarówno witaminy D, jak i K, była właściwa i zgodna z indywidualnym zapotrzebowaniem organizmu dziecka.

Witamina D na mocne kości u dziecka

Szczególną uwagę należy zwrócić na poziom witaminy D, która jest syntetyzowana w skórze pod wpływem słońca. Jakość syntezy skórnej zależy od wieku, masy ciała, pory roku, nasłonecznienia oraz diety⁴. 

Aby otrzymać optymalny poziom witaminy D, dziecko powinno przebywać na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut, w godzinach od 10 do 15, bez stosowania kremów z filtrem, w okresie od maja do września. Jeśli warunki te nie są spełnione, konieczna może okazać się suplementacja⁴. W takim przypadku cennym wsparciem może być Naturell Witamina D dla dzieci.  

Jaka dieta dziecka na zdrowe kości i zęby?

Witamina D na mocne kości w ograniczonych ilościach może być dostarczana wraz z dietą. Znajduje się głównie w tłustych rybach, takich jak:

• węgorz,
• łosoś,
• śledź,
• makrela,
• dorsz,
• ryby z puszki typu sardynki i tuńczyk⁵.

Mimo, że witaminę D znajdziemy w niektórych produktach, dostarczenie jej wraz z dietą w odpowiedniej ilości jest trudne. Z tego względu w okresie jesienno-zimowym, a według ostatnich doniesień, nawet przez cały rok, powinniśmy stosować suplementację⁸. 

Jeśli chodzi o witaminę K, to jej źródłem są głównie produkty pochodzenia roślinnego, zwłaszcza rośliny liściaste. Do diety dziecka powinno się więc włączyć m.in.:

• brokuły,
• jarmuż,
• sałatę,
• szpinak,
• brukselkę.

Jak powszechnie wiadomo, nie są to produkty specjalne uwielbiane przez dzieci. Dlatego zamiast nich można zaproponować dziecku mleko i produkty mleczne, produkty zbożowe, mięso, kalafior, kapustę czy owoce, które również zawierają witaminę K⁶. 

Rodzice tzw. niejadków mają szczególnie trudne zadanie, aby zapewnić im prawidłową podaż witamin. Pamiętajmy, że wybiórczość pokarmowa może prowadzić do obniżenia poziomu witamin w organizmie. Wtedy warto zgłosić się do lekarza i wykonać niezbędne badania, a jeśli zajdzie taka konieczność, zastosować odpowiednią suplementację. 

Jak jeszcze dbać o zęby u dzieci?

Zdrowe kości u dziecka zapewni przede wszystkim odpowiednio zbilansowana dieta, jednak na zdrowe zęby u dziecka wpływa także codzienna higiena. Pamiętajmy, że od stanu zębów zależy kondycja całego organizmu.  

Jak nauczyć dziecko myć zęby? Przede wszystkim od najmłodszych lat należy wyrabiać w nim dobre nawyki. Pamiętajmy, że zęby u dzieci powinno się zacząć myć od razu, gdy tylko zacznie wyrzynać się pierwszy ząb.

Zęby u niemowlaka, podobnie jak i u starszych dzieci narażone są na działanie szkodliwych bakterii, które mogą je uszkadzać.

Mycie zębów niemowlaka powinno być bardzo delikatne. Na rynku dostępnych jest cała masa produktów przeznaczonych do mycia zębów u najmłodszych. Aby zachęcić starszą pociechę do mycia zębów, warto pozwolić jej samej wybrać szczoteczkę czy pastę. 

Bibliografia:

1. Karmańska A., Karwowski B., Rola witaminy K w metabolizmie kości, Bromat. Chem. Toksykol. – XLVIII, 2015, 1, str. 106-115. 
2. Raport EFSA: https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/2017_09_DRVs_summary_report.pdf3. Rychlik E., Stoś K., Woźniak A., Mojska H. (red.) Normy żywienia dla populacji Polski. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy, 2024Rusińska A., Płudowski P., Walczak M., Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – Nowelizacja 2018 r., Postępy neonatologii 2018; 24(1). 
3. Wnęk D., Witamina D – skutki jej niedoboru i nadmiaru oraz źródła pokarmowe, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021. 
4. Przygoda B., Witamina K, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2012. 
5. Witamina D pomaga w prawidłowym wchłanianiu/wykorzystywaniu wapnia i fosforu. Witamina D pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu wapnia we krwi. Witamina D pomaga w utrzymaniu zdrowych kości. Witamina D pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni. Witamina D pomaga w utrzymaniu zdrowych zębów.
6. Witamina K pomaga w utrzymaniu zdrowych kości 
7. Płudowski P, Kos-Kudła B, Walczak M, Fal A, Zozulińska-Ziółkiewicz D, Sieroszewski P, Peregud-Pogorzelski J, Lauterbach R, Targowski T, Lewiński A, et al. Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency: A 2023 Update in Poland. Nutrients. 2023; 15(3):695.